Prof. Dr. Teoman Cem Kadıoğlu
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi (Çapa) Üroloji Anabilim Dalı E. Öğretim Üyesidir.
Robert Kolej ve İstanbul Tıp Fakültesi mezunudur. Monash Üniversitesinde (Melbourne, Avustralya) bir yıl erkek kısırlığı mikrocerrahisi eğitimi almıştır. Türkiye'de ilk mikrocerrahi varikosel ameliyatını 1992'de İstanbul Tıp Fakültesi (Çapa)'da başlatmıştır. Son 20 yıldır sadece mikrocerrahi varikosel ameliyatları yapmakta olup 6000'den fazla mikrocerrahi varikosel ameliyatı ile bu konuda dünyada en geniş seriye sahiptir. Ameliyatlarını Acıbadem Fulya Hastanesinde ve İstanbul Cerrahi Hastanesinde yapmaktadır.
Varikosel Hakkında Merak Edilenler
Varikosel ameliyatı basit bir ameliyat değildir, deneyimli ellerde mikrocerrahi teknik ile yapılmadığı taktirde başarısız olma ihtimali yüksektir. Türkiye’de 1992’de mikrocerrahi varikosel ameliyatını ilk defa başlattıktan sonra çok sayıda daha önce normal veya mikrocerrahi varikosel ameliyatı geçirmiş kişide ameliyatın yetersiz olduğunu saptayarak bunlara düzeltici mikrocerrahi yapmaya başladım. Bu nedenle son 20 yıldır sadece mikrocerrahi varikosel ameliyatı yapıyorum, bu sayı 6000’i geçmiş bulunuyor.
Mikrocerrahi varikosel ameliyatı yaptığım 6000 ’den fazla hastamın %90 ’dan fazlasında sperm testinde değerler artmış, bir çoğunda hamilelik sağlanmış, diğerlerinde ise olumsuz gidiş sonlanmıştır.
Son 20 yılda gerçekleştirdiğim 6000 ’den fazla mikrocerrahi varikosel ameliyatında teknik başarı %99 ’un üzerindedir; ciddi komplikasyon oranı %0, basit yara infeksiyonu gibi önemsiz komplikasyon oranı %1-2 dir.
Mikrocerrahi yapılmayan veya mikrocerrahi denilse de deneyimsiz ellerde yapılan yetersiz ameliyatlar sonucu çok sayıda hasta ameliyattan fayda görmemektedir, varikosel devam etmektedir; bunlara düzeltici mikrocerrahi uygulayarak başarılı sonuçlar elde ediyorum.
Yirmi beş yıldır ameliyat ettiğim 6000’den fazla hastada ciddi komplikasyon oranı %0 olmuştur.
Erkeklerde kısırlık yapabilen varikosel, ergenlerde de karşımıza çıkabilir. Varikosel tanısı için muayeneden başka radyolojik yöntemlere lüzum yoktur. Testislerin ölçülmesi varikosel ameliyatı sonrası testis hacimlerinin değerlendirilmesi için gereklidir. Varikosel saptananlarda testis volüm ölçümünde orkidometri kullanılır. Ergenlikteki varikosel ameliyatının amacı doğurganlığı korumaktır. İdeal varikosel ameliyatı testis işlevlerini korumalı, varikosel tamamen sonlanmalı ve komplikasyon olmamalıdır. Varikosel ameliyatlarında mikroskop komplikasyon oranlarını en az ihtimale indirmektedir. Testis boyutlarından ayrı olarak varikosel ameliyatı sonrası sperm testleri ve hormon değerlerinde belirgin iyileşme sağlanmaktadır. Varikosel ameliyatı mikrocerahi yöntem ile ve deneyimli bir uzman tarafından yapılmalıdır. Testis damarlarındaki genişlemeye, varislesmeye varikosel denilir. Varis nedeniyle damarlardaki kapakçıklar yetersiz kalır ve uzaklaşması gereken kirli kan testinde doğru geri akar, testis faaliyetlerini bozar.
Testisler hamilelikte ki gelişim sürecinde böbrekler ile aynı hizada oluşur, daha sonra aşağıya doğru inerler. Bu iniş sürecinde kasık kanalından geçip karın bölgesinden çıkar ve çoğunlukla doğuma dek torbaya inerek yerleşirler. Bu inme sürecinde testisler damarlarını da beraberlerinde taşırlar. Bu nedenle sol testis ana toplar damarı sol böbrek toplar damarına dökülür. Ayakta durunca dik bir açı oluşturan bu toplar damarın etrafında bacaktaki damarlar benzeri sıkıştırarak pompalayan kaslar da olmadığından varisleşme sık görülür. Ven adı verilen toplar damarların içinde check-valf mekanizması oluşturan kapakçıklar ven çapındaki genişleme sonucu yetersiz kalır ve bu ters akış engellenemez. Derin bir nefes veya ağırlık kaldırma gibi karın içindeki basıncı arttıran durumlarda kan testise doğru geri dönerek testis çıkışı kan basıncı artar, dolayısı ile testis içindeki kan akımı yavaşlayıp testis fonksiyonları etkilenir.
Varikosel ergenlik yaşlarında başlar, olumsuz etkileri yıllar içinde giderek artar ve zamanla;
Varikosel tanısı ultrason ile değil, bu konuda deneyimli bir uzmanın muayenesi ile konulmalıdır. El muayenesinde saptanmayan varikosel ameliyat edilmemelidir, fayda sağlamaz. Varikosel acil bir durum değildir ama 1-2 ay içinde ameliyat gerekir.
Varikosel tedavisinde en başarılı ve komplikasyonu en az yöntem özel eğitimli ve tecrübeli cerrahların yapacağı mikrocerrahi varikosel ameliyatıdır. Mikrocerrahi eğitimi almadan bu ameliyatı yapmaya kalkışanlar başarısız olur, önemli komplikasyonlara yol açabilir. Varikosel tedavisinde embolizasyon yöntemi başarısızdır ve yüksek ciddi komplikasyon oranları nedeni ile uygulanmamalıdır. Mikrocerrahi için büyütücü gözlük kullanılması yeterli değildir, kaliteli ve güçlü ameliyat mikroskobu kullanılmalıdır. Eğer cerrahın mikrocerrahi deneyimi yeterli değil ise ameliyat sırasında doppler kullanarak atardamarı ayırt etmeye çalışması faydalı olabilir. Varikosel ilaç veya bitkiler ile tedavi edilemez.
Doğru ve eksiksiz yapılan bir mikrocerrahi varikosel ameliyatı sonrası varikosel tekrarlamaz, nüks etmez. Ameliyatın yetersiz yapıldığı durumlarda varikosel ortadan kalkmadığından hatalı olarak “nüks” ifadesi kullanılır, ameliyat başarılı yapılmadığından varikosel devam etmektedir. Daha önce varikosel ameliyatı yapıldığını söyleyerek gelenlerin mikrocerrahi yapılmış olsa dahi yarıdan fazlasında varikosel’in devam ettiğini saptayarak düzeltme mikrocerrahisi yapmaktayım. Düzeltme mikrocerrahisi yaptığım hastalarda sperm değerlerinde artış ve hamilelikler elde edilmektedir.
Erkekte varikosel var ise tüp bebek, ICSI, aşılama gibi yardımlı üreme yöntemleri önerilmemelidir! Varikosel spermlerin kromozomal yapısını bozarak (DNA fragmantasyon indeksi, DFI)
Defalarca tüp bebek deneyip de sonuç alamayanlar varikosel ameliyatı sonrasında hamilelik elde edilebilmektedir. Tüp bebek en son çare olarak düşünülmelidir; bebekte doğumsal anomali riski %30 kadar yükselir, kadın için erken menopoz ve hayati riskler ortaya çıkabilir.
Sperm tahlili veya ultrason raporu göndererek fikir sormayınız; sadece kendi el muayenem sonucu varikosel tanısı koyduğum için ultrason sonucunuza göre karar vermem, sadece kurucusu olduğum ve güvendiğim İstanbul Tıp Fakültesi Androloji Laboratuvarı veya yetiştirdiğim elemanın görev yaptığı Biruni Laboratuvarı Etiler şubesinde (0212 358 5100) yapılan spermiogram tetkiklerini değerlendiriyorum, göndereceğiniz tetkike güvenip yorum yapmam.
Varikosel Mikrocerrahi Ameliyatlarımı;
İstanbul Beşiktaş'ta bulunan Acıbadem Fulya Hastanesinde ve İstanbul Cerrahi Hastanesinde yapmaktayım.
